بررسی بهره وری فیزیکی مصرف آب کشاورزی در استان های منتخب ایران

موضوع ارتقای بهره‌وری آب در تولید مواد غذایی از مسایل اساسی در کشورهای مختلف جهان و به خصوص کشورهای کم آب نظیر ایران است. از طرفی در میان محصولات کشاورزی، گندم به عنوان محصولی استراتژیک می باشد و سطح زیرکشت قابل توجهی را به خود اختصاص داده است و در تغذیه مردم نقش اساسی دارد. بر اساس آنچه ذکر شد و با توجه به اینکه یکی از راهکارهای توصیه شده جه مقابله با کمبود آب، ییاده سازی نظام بهره وری آب کشاورزی در ساختار مدیری آب کشور می باشد در مطالعه حاضر با استفاده از رهیافت تخمین توابع تولید و انتخاب تابع تولید برتر و داده - های ترکیبی 1384-1393 ، به برآورد اثرات بهره‌وری فیزیکی آب بر تولید گندم در - استتا ن هتای عمتده تولیدکننتده گنتدم )اصتفهان، خراستان رضتوی، خوزستان، گلستان و فارس( یرداخته شد. نتایج بهره‌وری فیزیکی آب بین استان های منتخب نشان داد، بهره‌وری فیزیکی نهاده آب مصرفی در دوره های مورد بررسی 1/9 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. این بدین معنی است که به طور متوسط به ازای افزایش یک مترمکعب آب، حدود دو کیلوگرم هکتار محصول گندم آبی در این دوره ها افزایش داشت.

گندم به عنوان ضروری ترین و حیاتی تترین محصول کشاورزی جهان، ارزش راهبردی ویژه ای داشته و به عنوان ابزاری سیاستی در روابط بین الملی بکار می‌رود. حتتی می تتوان از آن برای اعمال فشارهای سیاسی بر کشورهای نیازمند جهان سوم بهره‌برداری نمود. گندم مهمترین غله ای است که در سطح جهان کشت می شود و از سازگارترین غلات است به گونه ای که در محدوده گسترده از شرایط آب و هوایی قابل کش است. این گیاه بالاترین سهم را در کل ستطح اراضی زیرکش کشور به خود اختصاص داده اس هم چنین گندم کالای تجاری بین المللی به شمار می آید، زیرا بالغ بر یک ینجم تولید آن در جهان مبادله می شود (حیات غیبی و همکاران، 1388) گندم ازجمله محصولات مهم و استراتژیک کشتور می‌باشد که سهم قابل توجهی از تولیدات محصولات کشاورزی را به خود