کنترل و کاهش تلفات و ضایعات برداشت کمباینی گندم به منظور کاهش هدررفت آب

میانگین بهره‌وری آب گندم و یا تولید به ازاء آب مصرفی در کشور معادل 5/0 (شریعتمدار، 1395) و در دشت‌های فریمان، مشهد و چناران  72/0 کیلوگرم بر متر مکعب (باغانی، 1389) گزارش شده است، در حالی که میانگین جهانی 930/0 و در کشور مصر 54/1 کیلوگرم بر متر مکعب می‌باشد (شریعتمدار، 1395) و رسیدن به عدد یک کیلوگرم بر متر مکعب آب مصرفی در کشور، مورد انتظار برنامه ریزان کشور است. رسیدن به عدد مذکور بدون استفاده از بذور اصلاح شده با توان تولید بالا و مناسب مناطق مختلف کشور، بهبود مسائل به زراعی و به نژادی درکشور و همچنین کاهش ضایعات از زمان برداشت گندم تا مصرف میسر نخواهد بود. از طرفی ازبین رفتن هر کیلوگرم گندم در مسیر تولید تا مصرف معادل حدود 1400 لیتر آب خواهد بود. کاهش تلفات کلی گندم در زمان برداشت، علاوه بر اینکه می‌تواند به معنی افزایش تولید و بهره‌وری باشد، یکی از راههای کاهش آب تلف شده در کشور محسوب می شود و با هدف دستیابی دقیق به میزان تلفات کلی گندم در مرحله برداشت و یا به عبارتی میزان آب هدر رفته معادل آن، تحلیل حاضر تهیه شده است. به این منظور داده‌های میزان ریزش در قسمت های مختلف کمباین و تلفات کلی برداشت در 32  استان کشور از سال 84 تا 93 جمع آوری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد، میانگین مجموع تلفات (جمع آوری و فرآوری) در قسمت های مختلف کمباین 15/4 درصد و تلفات کلی برداشت 34/6 درصد در سال های زراعی مذکور بوده است. همچنین میانگین میزان تلفات کلی برداشت در هر سال زراعی 600 هزار تن در کشور برآورد شد که این مقدار نیز معادل 1049 میلیون متر مکعب (معادل پنج برابر حجم مخزن سد کرج) آب در هر سال در کشور برآورد می‌شود. از نظر اقتصادی، سالانه 5/1573 میلیارد تومان (معادل خرید 2420 دستگاه کمباین 650 میلیون تومانی غلات) هزینه هدررفت آب ناشی از تلفات کلی برداشت بوده است. همچنین با توجه به قیمت خرید تضمینی گندم (هر کیلوگرم 12705 ریال)، سالانه حدود 762  میلیارد تومان (معادل خرید 1172 دستگاه کمباین 650 میلیون تومانی غلات) بهاء گندم تلف شده است. همبستگی موثر با اطمینان 99% بین مجموع تلفات و تلفات فرآوری و جمع آوری و نیز بین مجموع تلفات و تلفات کلی برداشت بدست آمد. لذا ضروری است برای حل این مشکل اساسی در کشور، پایش و مدیریت تلفات دانه در کمباین ها ساماندهی شده و استفاده از فناوری های نوین مانند سامانه نمایشگر تلفات دانه به منظور کنترل وکاهش تلفات فرآوری و نهایتا کاهش تلفات کلی برداشت به عنوان موضوع مهم مد نظر قرار گیرد. ساماندهی معاینه فنی ناوگان کمباینی کشور برای کاهش تلفات و ضایعات برداشت کمباینی از اقدام های اساسی و لازم الاجراست.

1. تعریف چالش، مسئله و اهمیت موضوع:

برداشت محصول یکی از حساس ترین و پر اهمیت ترین مراحل تولید گندم است زیرا عدم برداشت به موقع، موجب اتلاف زمان، انرژی، سرمایه و در نتیجه هدررفت آب مصرفی است. مدیریت ضعیف ماشین‌های‌ برداشت از نظر انتخاب نوع، تعداد، دارا بودن معاینه فنی و اعمال تنظیمات مورد نیاز کمباین‌ها و انجام عملیات برداشت گندم در زمان نامناسب، باعث افزایش تلفات کمباینی دانه شده و در نتیجه باعث کاهش بهره‌وری مصرف آب می‌شود. علاوه بر این، خرابی پی‌در‌پی کمباین های فرسوده و نیاز به تعمیرات زیاد در فصل برداشت باعث کاهش توان اجرایی واقعی ناوگان کمباین‌های فعال کشور و تاخیر در برداشت محصول و اتلاف زمان کشت محصول بعدی می‌شود. همچنین با توجه به میانگین آب مصرفی گندم (7000 تا 8000  متر مکعب در هکتار) بازای تولید میانگین عملکرد چهار تن در هکتار یا تولید یک کیلوگرم محصول بازای مصرف یک مترمکعب آب مورد انتظار است، در حالیکه میانگین آن در کل کشور 5/0 کیلوگرم بر متر مکعب گزارش شده (شریعتمدار، 1395)  و در دشتهای مشهد، چناران و فریمان حدود 72/0 کیلوگرم بر متر مکعب (باغانی، ج.، 1389) است. با توجه به کاهش میزان آبهای زیر زمینی و محدودیت آب برای مصرف در بخش کشاورزی از یک طرف و میزان تلفات کلی برداشت گندم در کشور از طرف دیگر، بایستی میزان تلفات در قسمت های مختلف و تلفات کلی برداشت گندم تعیین و میزان تلفات گندم برآورد گردد و ضروری است میزان تلفات برداشت کمباینی در محدوده 8-10 درصد فعلی به حدود قابل قبول بین 3-5 درصد کاهش یابد (مستوفی سرکاری، م.ر. و همکاران، 1388).  بنابراین به منظور نشان دادن اهمیت تلفات دانه گندم در کمباین ها و معادل سازی آن با آب تلف شده در کشور داده های میزان ریزش در قسمت های مختلف کمباین و تلفات کلی برداشت گندم در 32  استان طی سال های 84 تا 93 (مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی) تحلیل و پیشنهادات لازم برای برون رفت از این بحران ارایه شده است. باشد که این نوشتار مورد استفاده تصمیم گیران و تصمیم سازان کشور قرار گیرد.

 

2. فرآیندها و روش اجرا:

اصولا تلفات کلی برداشت گندم به صورت های مختلف شامل تلفات طبیعی، تلفات جمع آوری، تلفات فرآوری، جمع تلفات کمباینی و تلفات کلی برداشت بوده که به تفکیک قسمت های مختلف به شرح زیر ارایه می شود.

الف- تلفات کلی برداشت:

بر اساس آمار رسمی موجود در سال‌های 93-1384 و تحقیقات انجام شده، میزان تلفات طبیعی، جمع آوری و فرآوری، مجموع تلفات کمباینی و تلفات کلی برداشت گندم به تفکیک استان های مختلف کشور برآورد شد.

بر اساس تجزیه و تحلیل انجام شده، در اکثر استان ها تلفات فرآوری بیشتر از میزان استانداردASAE343.3 ، یعنی 1% برای دانه گندم است. بطوریکه میانگین تلفات کلی برداشت 34/6 درصد بوده که میزان بالای انحراف معیار، تغییرات زیاد این تلفات از 3 تا 10 درصد را نشان  می دهد. این موضوع ضرورت بازنگری در روش ها و مدیریت برداشت در جهت کاهش تلفات برداشت را بیش از پیش نمایان می سازد.

با توجه به سطح زیرکشت و میانگین عملکرد محصول در استان، میزان تلفات کلی برداشت و تلفات در قسمت های مختلف کمباین محاسبه شد.

بر اساس محاسبات انجام شده، در 63/2 میلیون هکتار از اراضی آبی گندم با میانگین عملکرد 5/3 تن در هکتار، 599436 تن تلفات کلی برداشت حاصل شده است. نحوه اندازه­گیری تلفات برداشت گندم در قسمت­های مختلف کمباین در شکل 1 نشان داده شده است.

 

شکل 1- اندازه­گیری تلفات برداشت در قسمت­های مختلف کمباین

 

بدین ترتیب میانگین سالانه سطح زیرکشت و عملکرد در سال های مورد بررسی به ترتیب برابر 63/2 میلیون هکتار و 3499 کیلوگرم در هکتار بوده  و میزان تلفات کلی برداشت در این سال ها از 474 تا 711 هزارتن گزارش شده است.

 

ب- میزان هدررفت آب به ازای تلفات کلی برداشت

تلفات دانه در فرآیند تولید تا مصرف به معنی از دست رفتن مقداری از منابع آبی کشور است. لذا با توجه به محاسبات انجام شده، میزان هدررفت آب (بر مبنای میانگین آب مصرفی 7000 متر مکعب در هکتار) در اثر افت کلی کمباینی در سال های 84 تا 93 برآورد و نتایج بصورت زیر ارایه شده است:

در63/2 میلیون هکتار از اراضی کشت گندم آبی با میانگین عملکرد 8/3498 کیلوگرم در هکتار، تولید سالانه گندم 10 میلیون تن و تلفات کلی برداشت آن 600 هزار تن است که با در نظر گرفتن کارائی مصرف آب معادل 72/0 کیلوگرم درمترمکعب، حجم آب مورد استفاده به ازای تلفات کلی برداشت 8/32 میلیون متر مکعب بوده که به نوعی بصورت هدررفت از دسترس خارج شده است.

متوسط هدررفت آب ناشی از تلفات کلی برداشت برای هر استان در سال­های 84 تا 93، حدود 8/32 میلیون متر مکعب در سال بوده است که این میزان برای کل کشور (32 استان) به طور متوسط رقمی معادل 1049 میلیون متر مکعب بدست می آید که هدررفت این حجم آب قابل تعمق بوده و بایستی مورد توجه جدی قرار گیرد.

شکل 2- انتقال آب از سد دوستی به مزارع

 

با توجه به منابع آب موجود در کشور و روش­های آبیاری مزارع که بصورت استفاده از آب چاه­ها، رودخانه­ها و شبکه­ها است، برای جبران هدررفت آب و بازگشت آن به شبکه و افزایش بهره­وری آب ضروری است راهکارهای مناسبی در نظر گرفته شود. چون معیار بررسی هدررفت آب، آب جایگزین بر آب مصرفی است و از آنجائیکه عملا آب جایگزین وجود ندارد، الزاما از آب­های پشت سدها استفاده می­شود در نتیجه بهره برداران متحمل هزینه­های گزافی می­گردند لذا جلوگیری از هدررفت آب دارای توجیه اقتصادی قابل توجهی است.

 

3. نتایج و یافته های تحقیقاتی:

با توجه به اینکه تلفات کلی برداشت ناشی از حاصل جمع تلفات طبیعی و مجموع تلفات کمباینی بوده و مجموع تلفات نیز حاصل جمع تلفات جمع آوری و فرآوری است لذا همبستگی بین آنها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس آزمون همبستگی بین تلفات جمع آوری و فرآوری و مجموع تلفات کمباینی مشاهده شد در حد احتمال 1% همبستگی معنی داری بین تلفات فرآوری و مجموع تلفات کمباینی وجود دارد. به بیان دیگر، میزان تلفات فرآوری از مجموع تلفات کمباینی متاثر و معنی دار بوده که در نتایج گزارش پژوهشی دهقان، 1388 نیز ارایه شده است.

همچنین برآورد مشابه در خصوص تلفات کلی برداشت و مجموع تلفات کمباینی و تلفات طبیعی انجام شد که نشان دهنده همبستگی 99% بین تلفات طبیعی، مجموع تلفات کمباینی و تلفات کلی برداشت وجود دارد که می باید در جهت کنترل و کاهش آن از فناوری های نوین در برداشت مانند دستگاه نمایشگر تلفات دانه استفاده نمود (مستوفی سرکاری، م.ر. و همکاران، 1393).

عناوین یافته های گزارش حاضر به شرح زیر است:

• میانگین مجموع تلفات (جمع­آوری و فرآوری) در قسمت­های مختلف کمباین 15/4 درصد و تلفات کلی برداشت گندم 34/6 درصد در سال های زراعی 1384 تا 1393 برآورد می­شود.
• میانگین میزان تلفات کلی برداشت گندم در کشور در هر سال زراعی 599436 تن برآورد می­شود.
• میانگین میزان کل هدررفت آب بازای تلفات کلی برداشت گندم در کشور 1049 میلیون متر مکعب در هر سال برآورد شد.
• سالانه 5/1573 میلیارد تومان هزینه هدررفت آب ناشی از تلفات کلی برداشت گندم بوده است.
• با اطمینان 99% همبستگی بین مجموع تلفات، تلفات فرآوری و جمع­آوری به منظور کاهش و کنترل تلفات فرآوری برآورد شد.
• 99% همبستگی موثر بین مجموع تلفات و تلفات کلی برداشت گندم بدست آمد.

 

4.​ نتیجه‌گیری و جمع بندی:

همانگونه که اشاره شد آب جایگزین بایستی از سدها تامین گردد، در صورتیکه آب در هیچ سدی کمتر از 1000 تومان بازای هر متر مکعب قابل حصول نیست و با هزینه انتقال آن تا مزرعه، بطور میانگین بایستی 1500 تومان پرداخت نمود و این در حالی است که به عنوان مثال، استحصال آب از سد دوستی استان خراسان شمالی 3000 تومان بر متر مکعب بوده و تولید و انتقال آب، آب شیرین کن ها از خلیج فارس به استان های هم جوار هزینه ای بالغ بر 3500 تومان بر متر مکعب در بر خواهد داشت (سایت رسمی ایرنا- سازمان آب منطقه­ای خراسان رضوی).

1049013276  ×  1500   =  1573519914000تومان                                                                       

به بیان دیگر سالانه 5/1573 میلیارد تومان هزینه هدررفت آب ناشی از تلفات کلی برداشت بوده و این هزینه ای است که در هر سال از تولید ملی بصورت هدررفت نهاده ها تضییع می شود. یکی از راهکارهای برون رفت از این ضرر ملی پایش و اندازه‌گیری نظام‌مند تلفات دانه در فرآیند برداشت در قسمت‌های مختلف کمباین و ارائه‌ی راه‌حل مناسب برای کاهش یا حذف آنهاست.

اندازه‌گیری میزان تلفات دانه در قسمت‌های مختلف کمباین به روش مرسوم (کادراندازی، شمارش و توزین دانه) کاری بس دشوار و خسته کننده بوده و در بسیاری از مواقع از دقت کافی برخوردار نیست. استفاده از  دستگاه نمایشگر تلفات دانه که میزان تلفات را در قسمت فرآوری (انتهای کمباین) با دقت بالا اندازه‌گیری می‌کند، می‌تواند در برآورد دقیق میزان تلفات دانه کمک زیادی نماید. با توجه به اهمیت تشخیص میزان تلفات دانه در حین برداشت برای اعمال تنظیمات مورد نیاز در شرایط مختلف در مزارع، هم‌اکنون تمامی کمباین‌های وارداتی جدید مورد استفاده در برداشت گندم به دستگاه نمایشگر تلفات دانه مجهز هستند. هزینه ی نصب سامانه نمایشگر تلفات دانه روی کمباین های JD-955 و JD-1165 به طور میانگین 12 میلیون تومان برآورد شده و با صرفه جویی این مبلغ می توان 131126 کمباین را به این دستگاه مجهز نموده و موجب کنترل و کاهش تلفات فرآوری و کلی برداشت کمباینی گردید که در نتایج پژوهش مستوفی سرکاری و همکاران (1391) ارایه شده است.

موارد لازم الاجرا در اندازه گیری تلفات کمباینی به منظور جلوگیری از هدررفت آب بشرح زیر ارایه می شوند:

1. سامانه­ای با عنوان "پایش مستمر تلفات دانه گندم از مرحله برداشت تا سیلو" توسط موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی تهیه و تدوین شود تا میزان تلفات دانه از مرحله برداشت- بارگیری- حمل و نقل- انتقال به سیلو ثبت و ضبط شده و ضمن نمایش کارکرد هر کدام از مراحل در بانک اطلاعاتی فرآیند، به طور دایمی نشان دهنده اثربخشی برنامه‌های مرتبط با کاهش تلفات گندم در کشور باشد.
2. ارتقاء سطح کیفی سامانه پایش معاینه فنی ناوگان کمباینی کشور و در صورت امکان، اجباری نمودن این روند برای کاهش تلفات و ضایعات برداشت کمباینی گندم.
3. تهیه‌ی برچسب مجوز برداشت برای کمباین­های بومی و مهاجر و الزام رانندگان کمباین به دریافت و الحاق سالانه این برچسب بر روی کمباین (مشابه برچسب معاینه فنی خودرو). تهیه و تدوین اساسنامه و دستورالعمل علمی و فنی این فرآیند را، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی به عنوان یکی از وظایف حاکمیتی خود با همکاری بخش های اجرایی مرتبط به عهده می‌گیرد.
4. ارائه‌ی مشوق‌هایی مانند تصویب و اعمال ضریب کاهش حق بیمه سالانه برای کمباین‌هایی که تلفات آنها زیر حد مجاز برآورد می‌شود (دستگاه نظارتی این موضوع می تواند از زیر مجموعه های دفتر توسعه مکانیزاسیون باشد).
5. بهبود و نظام مندکردن ارزیابی تصادفی و در حین کار کمباین­ها و هشدار به کمبایندار‌هایی که تلفات دانه در آنها بیش از حد مجاز (5% برای کمباین‌های داخلی و 3% برای کمباین‌های وارداتی) است. ممانعت از ورود کمباین­های مهاجر دارای تلفات بیش از حد مجاز به استان‌ها در فصل برداشت محصول (مجری این امر می‌تواند دفترگندم معاونت‌ محترم امور زراعت باشند، اما دستورالعمل های علمی و فنی این فرآیند توسط موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی تدوین می­شود).
6. با توجه به اینکه حداکثر تلفات کلی برداشت گندم در واحد جمع آوری (دماغه کمباین) حاصل می‌شود، پیشنهاد می‌گردد پروژۀ اصلاح و بهینه ‌سازی واحد جمع آوری کمباین‌های موجود در کشور به این مؤسسه تکلیف شود.
7. تمرکز بیشتر بر آموزش کشاورزان و کارشناسان ناظر برای تشخیص و نظارت بر میزان تلفات دانه در کمباین‌ها (آموزش هرمی این موضوع را موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی به کمک معاونت آموزش و ترویج سازمان­های جهاد کشاورزی عهده‌دار خواهد شد).
8. توسعه و تجهیز کمباین­های مجاز برداشت و بدون تلفات بدنه به سامانه­ی نمایشگر تلفات دانه به منظور کنترل وکاهش تلفات فرآوری و نهایتا تلفات کلی برداشت ضروری است. بدین ترتیب کمباینداران، ناظرین برداشت و کشاورزان با مشاهده میزان غیرطبیعی تلفات دانه هنگام برداشت محصول، رانندگان را مطلع نموده و پس از تنظیمات لازم باعث کنترل و کاهش تلفات و ضایعات خواهند بود.
9. الزام تولید کنندگان داخلی کمباین به نصب سامانه‌ی نمایشگر تلفات دانه در کمباین‌های تولیدی جدید، هم چنانچه کمباین­های وارداتی عمدتا به این سامانه مجهز هستند.
10. حمایت وزارت محترم جهاد کشاورزی، معاونت محترم امور زراعت و دفتر گندم از تولید کنندگان داخلی کمباین که محصولات تولیدی خود را منضم به سامانه­ی نمایشگر تلفات دانه نموده­اند و با استفاده از فناوری­های نوین در تولیدات خود در مسیر کاهش تلفات و ضایعات برداشت گندم حرکت می­نمایند.

 

5. منابع و مراجع:

1. باغانی، ج. 1389. اثر بخشی سیستم های جدید آبیاری بر منابع آب زیر زمینی، عملکرد و کارائی مصرف آب آبیاری گیاهان زراعی دشت مشهد. گزارش نهایی. شماره ثبت 990/89 .
2. توسلی ، ا. و س . مینائی . 1381 . بررسی تلفات انتهای کمباین جاندیر و تاثیر سرعت پیشروی برآن. خلاصه مقالات دومین کنگره ملی مهندسی ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون ، 8 و9 آبان ، کرج  : 64- 61.
3. ده‍ق‍ان‌، ال‍ی‍اس. 1388. ب‍ررسی‌ م‍ی‍زان‌ و دلایل‌ ت‍ل‍ف‍ات‌ دان‍ه‌ در ک‍م‍ب‍این ه‍ای‌ ب‍رداش‍ت‌ گ‍ن‍دم‌ در اس‍ت‍ان‌ خ‍وزس‍ت‍ان. گزارش نهائی. ش‍م‍اره‌ ث‍ب‍ت‌ ۸۸/۹۴۷.
4. رحیمی ، هـ .ا. و ع . خسروانی . 1382 . بررسی روشهای کاهش ضایعات گندم در مراحل برداشت در استان فارس . مجموعه خلاصه مقالات نخستین همایش ملی بررسی ضایعات محصولات کشاورزی، 29 مهرماه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس . تهران : 23-22.
5. شریعتمدار، م.ح. 1395. تولید گندم در کشور مقرون به‌صرفه نیست. پایگاه خبری تحلیلی آب ایران. http://www.waternews.ir/1394/04/13819/.
6. مستوفی سرکاری، م. ر. 1386. ارزیابی مزرعه ای دستگاه نمایشگر افت دانه در شرایط متفاوت برداشت روی کمباین 955 JD. گزارش نهایی. شماره ثبت 1308/86 .
7. مستوفی سرکاری، م. ر. 1388. ارزیابی و مقایسه فنی- اقتصادی عملکرد کمباین های جدید گندم با کمباینهای رایج به منظور اصلاح و  بهینه سازی آنها (طرح ملی). گزارش نهایی. شماره ثبت 40669.
8. مستوفی سرکاری، م. ر. 1388. ارزیابی و مقایسه فنی- اقتصادی عملکرد کمباین های جدید گندم با کمباینهای رایج به منظور اصلاح و  بهینه سازی آنها (استان تهران). گزارش نهایی. شماره ثبت 41788.
9. مستوفی سرکاری، م. ر.، ولیعهدی، م. س. و رنجبر، ا. 1393. ارزیابی مزرعه ای تلفات انتهای کمباین غلات مجهز به دستگاه نمایشگر تلفات دانه در کمباین های 955 JD- و 1165 JD. نشریه ماشین های کشاورزی. دانشگاه فردوسی مشهد. جلد 4 شماره 2. صفحات 335-343.
10. مستوفی سرکاری، م، ب، ناصحی، ج، ساعی، س، فرهمند، م، رئوفی، م، قماشی و ا، ولائی. 1385. اندازه گیری افت کمباینی در زراعت گندم آبی و دیم در هفت استان کشور در سال زراعی 83-84. وزارت جهاد کشاورزی- دفتر مجری طرح گندم و موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی.
11. مستوفی سرکاری، م، ر، ج، باغانی، ن، اسدی محمدی و ر، غفاری. 1395. اثرات کاهش و کنترل تلفات برداشت کمباینی گندم آبی در کاهش هدررفت آب. موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. گزارش تحلیلی به شماره ثبت 51255 مورخ 2/12/95.
12. منصوری، ح . و س. مینائی . 1382 . بررسی تاثیر پارامترهای ماشین بر تلفات گندم در کمباین جاندیر . مجموعه خلاصه مقالات نخستین همایش ملی بررسی ضایعات محصولات کشاورزی، 29 مهرماه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس. تهران : 94- 92 .
13. مینائی، س . و ا . آلبوزهر . 1381 . کاربرد سیستمهای کنترل خود کار برای کاهش تلفات محصول در برداشت با کمباین . خلاص مقالات دومین کنگره ملی مهندسی ماشین های کشاورزی ومکانیزاسیون ، 8 و 9 آبان ، کرج  : 47- 46.
14. http://www.irna.ir/fa/News/82085069.
15. Mostofi Sarkari, M.R. 2010. Field Evaluation of Grain Loss Monitoring on Combine JD 955. Advances in Environmental Biology. Vol 2, No. 4, PP. 162-167.
16. Mostofi Sarkari, M.R., Shaker, M. & Mahdinia, A., 2011. Investigation and Technical Comparison of New and Conventional Wheat Combines Performance for Improvement and Modification. CIGR Journal. No. 3, 2011.