بازطراحی فضاهای سبز شهری با تکیه بر اصول منظرسازی کم‌نیاز به آب (Xeriscaping)
فضاهای سبز اهمیت ویژه‌ای در تصویر یک شهر دارند با این وجود کاهش شدید منابع آبی به دلیل افزایش جمعیت جهان، تغییرات اقلیمی وابسته به گرم شدن جهانی و استفاده‌ی بی رویه از منابع آبی، توسعه و نگهداری فضای سبز را دچار مشکل نموده است. از سویی دیگر، انتخاب گیاهان نامناسب و سطوح وسیع چمن‌کاری در فضاهای سبز شهری ، فشار بر منابع محدود آبی را افزایش می‌دهد.
بنابراین، بازبینی وضعیت موجود فضای سبز شهری ضروری به نظر می رسد. در این راستا، این پژوهش راهکارهای عملی استفاده شده براساس اصول منظرسازی کم نیاز به آب در مقایسه با فضای سبز موجود در دانشگاه صنعتی اصفهان برای مدیریت بحران آب بیان می‌نماید. فضای سبز پردیس این دانشگاه با مساحت 80 هکتار با توجه به ایده مطرح‌شده، از سال 1391 تا 1398 بازطراحی شد و در برخی قسمت‌ها طرح‌های جدید جایگزین روش‌های مرسوم (کاشت سطوح وسیع چمن‌کاری، کاشت گیاهان با نیاز آبی بالا و گل‌های فصلی) گردید. به طور کلی، مجموعه‌ای از اقدامات در طراحی، اجرا و نگهداری فضای سبز براساس اصول منظرسازی کم نیاز به آب می‌تواند در مدیریت باصرفه منابع آبی نقش بسیار مؤثری داشته و هزینه‌های منظرسازی در مقایسه با روش‌های مرسوم کاهش چشمگیری خواهد داشت.
اجزای اصلی طرح:
- جایگزینی منظرسازی کم نیاز به آب با روش های متدوال (کاشت سطوح وسیع چمن‌کاری، کاشت گیاهان با نیاز آبی بالا و گل‌های فصلی)
- احداث سیستم آبیاری قطره‌ای در پردیس و بخش‌هایی از جنگل و استفاده از پساب دانشگاه برای آبیاری فضای سبز
- ایده پردازی برای منظرسازی جدید با توجه به امکانات، مصالح و تخصص نیروی کارگری در دسترس با تکیه بر نقش هنر در زیباسازی محیط
- کاهش سطوح چمن کاری و استفاده از ارقام چمن های سازگار به خشکی
- حفظ درختان مسن و گیاهان موجود سازگار، جایگزینی گیاهان آسیب‌دیده و دارای نیاز آبی بالا با گیاهان سازگار و کم‌نیاز به آب
- استفاده از ضایعات موجود در دانشگاه برای محوطه‌سازی
- استفاده از ضایعات هرس درختان به‌عنوان مالچ چوب
- استفاده از سنگریزه‌های رنگی برای پوشاندن سطح خاک ،جلوگیری از رشد علف های هرز و ایجاد رنگ در منظر
خروجی های کلیدی:
- کاهش آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز به طور میانگین به یک دهم شرایط قبل
- حفظ رطوبت خاک و بهبود شرایط رشدی گیاهان و کاهش آب موردنیاز آنها در اثر استفاده از مالچ چوب
- تسهیل روند اجرا وکاهش هزینه‌های اجرایی
- حضور رنگ در منظر در همه فصول سال
- کاهش سطوح چمن کاری و مشکلات نگهداری آنها
- کاهش مشکلات نگهداری فضای سبز و بهبود شرایط رشدی گیاهان
|
آثار طرح در سازگاری با کم آبی |
|
|
کاهش برداشت از منابع آب آبی |
|
|
کاهش مصرف آب سبز |
✓ |
|
کاهش مصرف آب آبی |
✓ |
|
کاهش آلودگی آب |
|
|
افزایش بهره وری |
✓ |
|
نام استان: اصفهان |
|
محل اجرای طرح: دانشگاه صنعتی اصفهان |
|
اثر حجمی سالانه (متر مکعب): کاهش آب مورد نیاز به یک دهم شرایط قبل |
|
هزینه اجرای طرح (میلیون ریال): 40.000 تومان برای هر متربع |
|
بازه زمانی اجرای طرح: 1391-1398 |
|
کارفرما: دانشگاه صنعتی اصفهان آدرس تارنما: |
|
مشاور: دانشگاه صنعتی اصفهان آدرس تارنما: |
|
پیمانکار: اداره فضای سبز دانشگاه صنعتی اصفهان آدرس تارنما: |
نام و نام خانوادگی تکمیل کننده فرم: نعمت اله اعتمادی1*، مائده ایزدی2، بهرام عراقی3
موقعیت شغلی:
- دانشیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی – دانشگاه صنعتی اصفهان
- طراحی محیط زیست ،کارشناس طراحی فضای سبز دانشگاه صنعتی اصفهان
- کارشناس ارشد اصلاح نباتات ، کارشناس فضای سبز دانشگاه صنعتی اصفهان تاریخ: 8/3/1398
گروه: فضای سبز