معرفی آبگیر جدید سیستم آبیاری کم فشار وفرآیند جدید تحویل حجمی در مقیاس زارعین

در شرایط حاضر، سیستم آبیاری کم فشار ، دارای مزایای مهم انطباق با ساختار خرده مالکی کشور و حفظ نظامات حقابه بری سنتی به عنوان سرمایه اجتماعی (در کنار مزایای هزینه، عمرمفید ، راندمان مناسب، انعطاف پذیری برای کاربرد روش سطحی و موضعی تیپ)میباشد. لیکن همانند سایر سیستمهای آبیاری، با مشکل عدم برابری در توزیع(Inequity) مواجه است. این مشکل به دلیل عدم وجود قابلیت کنترل دبی مناسب در تجهیزات موجود (متناسب با سیستم آبیاری کم فشار ) و شرایط متفاوت هیدرولیکی ناشی از اختلاف هد فشاری (ناشی از رقوم ارتفاعی و افت هد)،در نقطه تحویل به زارعین و... روی میدهد. کاربرد ابزاری جدید با قابلیت کنترل دبی و فشار در نقطه تحویل، می‌تواند به حل این مشکل و در نهایت به کاهش مصرف و بهبود مدیریت توزیع منجر گردد.

معرفی آبگیر جدید سیستم آبیاری کم فشار

درشکل(1) نمایی از تجهیزات موجود ارائه شده است. برای رفع این مشکل راهکارهای متفاوتی از قبیل استفاده از حوضچه های دوقلو، افزایش ارتفاع لوله خروجی و... ارائه شده که با مسائل ومشکلات اجتماعی و فنی مواجه بوده است. در شکل (2) نمونه ساخته شده (برای انجام آزمایشات هیدرولیکی) در مقیاس واقعی ازآبگیر جدید (اختراع) نشان داده شده است. در آبگیر جدید، کنترل دبی بر اساس انتخاب تیپ متناسب با شرایط طراحی(دبی وفشار) در نقطه تحویل به زارع صورت میگیرد. هزینه آبگیر جدید، قابلیت توجیه اقتصادی و مزیت فنی در قیاس با هزینه های موجود آبگیری ( با برتری فنی) را دارد. مزیت کاربردی این آبگیر ناشی از معرفی تیپهای هیدرولیکی مختلف با مشخصات ظاهری تقریبا یکسان میباشد.

1. عدالت در توزیع ، خطای ترکیب و مدیریت مصرف:

برابری توزیع(Equity)، به عنوان یک شاخص مهم در کارایی شبکه و از عوامل مهم موثر برکنترل اضافه مصرف می‌باشد. به عبارت دیگر با کاهش شاخص برابری توزیع، از یک سو با تخصیص آب بیشتر از برنامه به تعدادی از کشاورزان (ناشی از ضعف فنی سیستم) اضافه مصرف مربوطه شکل گرفته ، از سوی دیگر نارضایتی سایر زارعین ودر نتیجه درخواست آب بیشتر ویا تعدی به منابع آب زیرزمینی و... را موجب گردیده و در نهایت مسابقه اضافه مصرف یا خطای ترکیب ناشی از ناعدالتی را شکل می‌دهد که تخریب فرهنگی مصرف صحیح را نیز به دنبال دارد. "خطای ترکیب یک تعریف برای پدیده های اجنماعی است که زیان همه جامعه را به دنبال دارد." با کاربرد آبگیر جدید و برقراری عدالت در توزیع دو عامل مهم اضافه مصرف و سوء مصرف ،ناشی از این امر، مرتفع میگردد. برابری توزیع مقارن با مفهوم اجتماعی عدالت بوده که اولین و ابتدایی ترین اصل در اعمال حکمرانی و تعامل حکمران با جامعه(کشاورزان) میباشد.

2. فرآیند جدید تحویل حجمی در مقیاس زارعین :

در شرایط حاضر دسترسی به امکان تحویل حجمی با مشکلات متعدد فنی،هزینه ای ، اجرایی و اجتماعی همراه بوده و حداکثر در مقیاس تشکلها قابل اجراء میباشد. از طرفی، امکان تحویل حجمی در مقیاس زارعین (به عنوان شخصیت حقیقی یا حقوقی مستقل با میزان والگوی مصرف مستقل)، علاوه بر تسهیل اجرایی شدن قانون تحویل حجمی آب، تسهیل دریافت آب بهاء ، کاهش شدید اختلافات زارعین ، تشکلها ومدیریت بهره‌برداری، امکان تحلیل وضعیت مصرف و... را به عنوان ابزار مدیریتی بهینه‌سازی و اصلاح مصرف را میسر می‌سازد. لذا میتوان چنین عنوان نمود که: ابتدایی ترین ابزار و الزام حکمرانی و پیاده سازی سناریوهای مدیریت مصرف، دسترسی به اطلاعات میزان والگوی مصرف هر مصرف کننده مستقل میباشد. با توجه به قابلیتهای کنترل دبی و فشار آبگیر جدید توام با ویژگیهای مناسب برای طراحی، ساخت و نصب دیتالاگر مناسب برای ثبت اطلاعات مورد لزوم ، ارائه فرآیند تحویل حجمی جدید در مقیاس زارعین (درنقاط تحویل به زارع) میسرمیگردد. برتری فنی و اقتصادی طرح در این خصوص، با توجه به مشخصات هزینه های کاربرد تجهیزات متعارف، بسیار قابل توجه است.

شکل(1)-نمایی از تجهیزات موجود آبگیری وتحویل آب به زارع (روشهای آبیاری سطحی ، هیدروفلوم و قطره ای(تیپ) )

3. کاربرد دانش فنی I.O.T و I.T در اعمال حکمرانی :

با توجه به تنوع مشکلات و محدودیت‌های فنی و... در مسیر تحقق تحویل حجمی در مقیاس زارعین، با عبور از این موانع و با تکیه بر طراحی مناسب، امکان ارتقاء تجهیزات، جمع آوری و ارسال اطلاعات (آن لاین) ،در سطح مزارع ودر مقیاس زارعین، میسر خواهد بود (برنامه جاری توسعه محصول). براین اساس زمینه کاربرد دانش فنی I.O.T و I.T در تدارک و جمع آوری اساسی ترین اطلاعات مورد نیاز برای اعمال حکمرانی و میسر نمودن حل مشکلات اعمال حکمرانی در نظام خرده مالکی کشاورزی کشور حاصل خواهد شد.